Loãng xương ở người cao tuổi là một vấn đề sức khỏe đáng lo ngại. Căn bệnh này phát triển âm thầm, gây nhiều biến chứng nguy hiểm. Hiểu rõ nguyên nhân và cách phòng tránh sẽ giúp người cao tuổi bảo vệ sức khỏe xương tốt hơn. Cùng phòng khám DRHIP tìm hiểu qua bài viết dưới đây.
Loãng xương ở người cao tuổi là gì?
Loãng xương là bệnh lý khiến mật độ xương giảm dần theo thời gian, làm xương trở nên yếu và dễ gãy. Đối với người cao tuổi, quá trình này diễn ra nhanh hơn do sự suy giảm tự nhiên của các tế bào xương. Bệnh thường phát triển âm thầm, khiến người mắc không nhận biết cho đến khi xảy ra các biến chứng nguy hiểm như gãy xương.
Nguyên nhân gây loãng xương ở người cao tuổi
Suy giảm tế bào xương theo tuổi tác
Khi tuổi tác tăng, chức năng tạo xương của cơ thể giảm sút. Các tế bào xương không còn được tái tạo đủ nhanh để bù đắp cho quá trình mất xương. Điều này dẫn đến tình trạng loãng xương, khiến xương mỏng manh hơn.
Sự thiếu hụt canxi và vitamin D
Người cao tuổi thường gặp khó khăn trong việc hấp thụ canxi và vitamin D – hai yếu tố quan trọng giúp xương chắc khỏe. Điều này là do sự suy giảm chức năng của hệ tiêu hóa và giảm khả năng tiếp xúc với ánh sáng mặt trời, nguồn cung cấp vitamin d tự nhiên.
Thay đổi nội tiết tố
Ở phụ nữ sau mãn kinh, sự thiếu hụt estrogen làm giảm khả năng duy trì khối lượng xương, dẫn đến loãng xương nhanh hơn. Nam giới cũng có thể bị loãng xương do sự suy giảm testosterone khi già đi.
>> Xem thêm: Tìm Hiểu Nguyên Nhân Loãng Xương Và Các Triệu Chứng Thường Gặp
Phân loại loãng xương ở người cao tuổi
Loãng xương ở người cao tuổi có thể chia thành hai loại chính: loãng xương nguyên phát và loãng xương thứ phát.
Loãng xương nguyên phát
Đây là loại loãng xương xuất hiện tự nhiên theo quá trình lão hóa. Phụ nữ sau mãn kinh và người trên 70 tuổi có nguy cơ mắc loãng xương nguyên phát cao nhất. Loãng xương nguyên phát thường gây gãy xương đùi hoặc lún xẹp đốt sống.
Loãng xương thứ phát
Loại loãng xương này xuất hiện do các bệnh lý hoặc do tác động của thuốc. Các bệnh như suy giáp, cường giáp, hoặc bất động kéo dài có thể gây loãng xương. Ngoài ra, sử dụng corticoid kéo dài cũng là một nguyên nhân phổ biến dẫn đến loãng xương thứ phát.
Vai trò của nội tiết tố đối với loãng xương
Nội tiết tố đóng vai trò quyết định trong việc hình thành và duy trì sức khỏe của xương. Estrogen và testosterone giúp điều chỉnh quá trình tái tạo xương, giữ cho xương chắc khỏe. Khi nồng độ các hormone này giảm, quá trình hủy xương tăng cao, gây ra tình trạng mất xương nhanh chóng.
Suy giảm estrogen ở phụ nữ
Phụ nữ sau mãn kinh có nguy cơ mắc loãng xương cao do estrogen giảm mạnh. Đây là nguyên nhân chính dẫn đến loãng xương ở phụ nữ cao tuổi, đặc biệt là trong 10 năm đầu sau khi mãn kinh.
Suy giảm testosterone ở nam giới
Nam giới cũng bị ảnh hưởng bởi loãng xương khi testosterone giảm theo tuổi tác. Tuy nhiên, quá trình này thường diễn ra chậm hơn so với phụ nữ. Loãng xương ở nam giới cao tuổi thường liên quan đến các yếu tố như hút thuốc, uống rượu, và thiếu hoạt động thể chất.
Các yếu tố gây loãng xương ở người cao tuổi
Di truyền
Nếu trong gia đình có người từng bị loãng xương, nguy cơ mắc bệnh ở thế hệ sau sẽ cao hơn. Di truyền đóng vai trò quan trọng trong việc quyết định mật độ xương ban đầu và tốc độ mất xương theo thời gian.
Thiếu hoạt động thể chất
Người cao tuổi ít vận động hoặc phải nằm liệt giường trong thời gian dài có nguy cơ mất xương nhanh hơn. Xương cần sự tác động của trọng lực và hoạt động cơ bắp để duy trì độ chắc khỏe.
Sử dụng thuốc dài hạn
Một số loại thuốc như corticoid, thuốc chống đông máu hay thuốc điều trị bệnh tuyến giáp có thể làm giảm mật độ xương nếu sử dụng trong thời gian dài.
>> Xem thêm: Điểm Mặt Những Triệu Chứng Loãng Xương Thường Gặp
Nguy cơ loãng xương ở phụ nữ
Phụ nữ có nguy cơ loãng xương cao hơn so với nam giới, đặc biệt là sau mãn kinh. Do suy giảm hormone estrogen, phụ nữ mất xương nhanh hơn và dễ mắc loãng xương ở độ tuổi sớm hơn nam giới.
Estrogen giúp bảo vệ xương khỏi sự mất canxi. Khi mãn kinh, sự sụt giảm estrogen gây ra tình trạng mất xương nhanh chóng, đặc biệt ở các vùng xương xốp như cột sống và xương chậu.
Phụ nữ trên 65 tuổi, có chế độ dinh dưỡng kém, hoặc ít vận động có nguy cơ loãng xương cao. Cần đo mật độ xương định kỳ và bổ sung canxi để ngăn ngừa tình trạng này.
Loãng xương ở nam giới
Mặc dù nam giới ít bị loãng xương hơn phụ nữ, họ vẫn có nguy cơ mắc bệnh khi lớn tuổi. Loãng xương ở nam giới thường xảy ra muộn hơn, sau tuổi 70, và chủ yếu gây gãy cổ xương đùi.
Nam giới lớn tuổi thường bị giảm nồng độ testosterone, ảnh hưởng đến quá trình tạo xương. Điều này dẫn đến loãng xương và tăng nguy cơ gãy xương ở tuổi già.
>> Xem thêm: Nam Giới Có Bị Loãng Xương Không? Nguy Cơ Tiềm Ẩn Và Cách Phòng Ngừa Hiệu Quả
Cách phòng ngừa loãng xương ở người cao tuổi
Bổ sung canxi và vitamin D
Đảm bảo cung cấp đủ lượng canxi và vitamin d là điều cần thiết để phòng ngừa loãng xương. Thực phẩm giàu canxi như sữa, sữa chua, phô mai và các loại rau lá xanh nên được đưa vào chế độ ăn hàng ngày. Ngoài ra, nên dành thời gian tiếp xúc với ánh sáng mặt trời để tăng cường sản xuất vitamin d.
Tập luyện thể thao
Các bài tập như đi bộ, yoga, tập kháng lực giúp duy trì sức mạnh cơ bắp và cải thiện mật độ xương. Người cao tuổi nên tập thể dục ít nhất 30 phút mỗi ngày để bảo vệ xương khớp.
Tránh hút thuốc và uống rượu
Thuốc lá và rượu bia là những yếu tố làm giảm khả năng hấp thu canxi và gây tổn thương đến hệ xương. Vì vậy, người cao tuổi nên hạn chế hoặc từ bỏ những thói quen này để duy trì sức khỏe xương.
Kiểm tra mật độ xương định kỳ
Người cao tuổi nên đi kiểm tra mật độ xương định kỳ để phát hiện sớm tình trạng loãng xương. Điều này giúp bác sĩ đưa ra phác đồ điều trị phù hợp, ngăn ngừa biến chứng gãy xương.
>> Xem thêm: Lời Khuyên Hữu Ích Từ Chuyên Gia Giúp Theo Dõi Điều Trị Loãng Xương Hiệu Quả
