Thoái hóa khớp háng là tình trạng suy giảm chức năng khớp háng do hư hỏng sụn khớp và xương dưới sụn. Tình trạng này ảnh hưởng nghiêm trọng đến khả năng vận động và chất lượng cuộc sống. Bài viết này phòng khám DRHIP sẽ phân tích nguyên nhân thoái hóa khớp háng và đề xuất các biện pháp phòng ngừa hiệu quả.
Thoái hóa khớp háng là gì?
Khớp háng là nơi tiếp nối giữa xương đùi và xương chậu. Cấu trúc của khớp háng bao gồm chỏm xương đùi và ổ xương chậu, được bao phủ bởi lớp sụn bảo vệ. Khớp háng có vai trò chịu lực và hỗ trợ các hoạt động của cơ thể như đi đứng, chạy nhảy.
Khi khớp háng bị thoái hóa, lớp sụn bảo vệ sẽ bị mài mòn, gây đau nhức và giảm khả năng vận động. Nếu không được điều trị, thoái hóa khớp háng có thể dẫn đến bại liệt hoặc tàn phế.
>> Xem thêm: Tìm Hiểu Thoái Hóa Khớp Háng Là Gì? Nguyên Nhân Do Đâu Và Các Biểu Hiện Thường Gặp
Biểu hiện của thoái hóa khớp háng
Người bị thoái hóa khớp háng thường trải qua các giai đoạn sau:
- Giai đoạn đầu: Đau nhức ở vùng bện, lan xuống mông, đùi, hoặc khớp gối khi vận động mạnh.
- Giai đoạn sau: Đau dữ dội vào buổi sáng, khó cử động do khớp căng cứng.
- Giai đoạn muộn: Đau liên tục, đặc biệt lúc đêm và khi giao mùa. Đi lại hoặc sinh hoạt trở nên khó khăn.
Nguyên nhân thoái hóa khớp háng
Nguyên nhân nguyên phát
Thoái hóa khớp háng nguyên phát chiếm khoảng 50% các trường hợp. Nguyên nhân chính gắn liền với tuổi tác và quá trình lão hóa tự nhiên của xương khớp. Khi tuổi cao, sụn khớp bị mài mòn, không thể tự phục hồi, gây ra các triệu chứng nghiêm trọng.
Nguyên nhân thứ phát
- Lối sống thụ động: Việc ít vận động hoặc ngồi lâu có thể dẫn đến suy yếu khớp háng.
- Chế độ dinh dưỡng kém: Sử dụng nhiều thức phẩm dầu mỡ hoặc chất kích thích gây thừa cân, ảnh hưởng xấu đến xương khớp.
- Chấn thương: Tai nạn giao thông hoặc thể thao gây tác động lên khớp háng.
- Biến chứng của bệnh gout: Gout có thể gây viêm khớp, lão hóa nhanh.
Những đối tượng có nguy cơ cao
Ai cũng có nguy cơ bị thoái hóa khớp háng, nhưng các nhóm sau dễ mắc bệnh hơn:
- Người trung niên và cao tuổi, đặc biệt trên 60 tuổi.
- Người bị chấn thương hoặc tai nạn ảnh hưởng đến khớp háng.
- Người có tiền sử bệnh viêm khớp dạng thấp hoặc viêm khớp háng.
- Phụ nữ sau sinh, đặc biệt phụ nữ trên 50 tuổi.
>> Xem thêm: Thoái Hóa Khớp Háng Ở Người Già: Hiểu Rõ Nguyên Nhân, Triệu Chứng Và Phương Pháp Điều Trị
Cách phòng ngừa thoái hóa khớp háng hiệu quả
Việc phòng ngừa thoái hóa khớp háng cần được thực hiện một cách chủ động và khoa học. Dưới đây là các biện pháp cụ thể:
Duy trì cân nặng hợp lý
Giữ cân nặng ổn định là yếu tố quan trọng giúp giảm áp lực lên khớp háng. Thừa cân và béo phì khiến khớp háng phải chịu lực lớn hơn, từ đó tăng nguy cơ thoái hóa. Bạn nên áp dụng chế độ ăn uống cân bằng, hạn chế thực phẩm nhiều đường, chất béo và tinh bột. Thay vào đó, hãy tăng cường các thực phẩm giàu canxi và vitamin D như sữa, phô mai, hải sản, cá hồi và rau xanh. Canxi giúp tăng cường mật độ xương, còn vitamin D hỗ trợ hấp thụ canxi hiệu quả hơn.
Tập luyện thể dục thể thao đúng cách
Thể dục đều đặn không chỉ giúp duy trì sự linh hoạt của khớp mà còn cải thiện sức khỏe tổng thể. Các bài tập nhẹ nhàng như đi bộ, bơi lội hoặc yoga là lựa chọn tốt để tăng cường sức khỏe khớp háng. Tuy nhiên, bạn nên tránh các bài tập nặng hoặc động tác mạnh có thể gây tổn thương khớp. Nếu tập luyện, hãy khởi động kỹ và sử dụng các dụng cụ bảo vệ phù hợp.
Hạn chế các tác động mạnh đến khớp háng
Các va chạm mạnh hoặc té ngã có thể làm tổn thương sụn khớp, khiến thoái hóa diễn ra nhanh hơn. Để giảm nguy cơ này, hãy sử dụng giày dép có độ bám tốt để tránh trượt ngã. Nếu bạn tham gia các hoạt động có nguy cơ cao, hãy cân nhắc sử dụng đệm hỗ trợ hoặc thiết bị bảo vệ để giảm tác động lên khớp.
>> Xem thêm: Đâu Là Những Trường Hợp Không Được Thay Khớp Háng? Những Điều Cần Lưu Ý Trước Phẫu Thuật
Khám sức khỏe định kỳ
Định kỳ kiểm tra sức khỏe, đặc biệt là với bác sĩ chuyên khoa xương khớp, giúp phát hiện sớm các dấu hiệu bất thường. Việc này nên được thực hiện ít nhất sáu tháng một lần, đặc biệt đối với những người thuộc nhóm nguy cơ cao như người cao tuổi hoặc người có tiền sử chấn thương khớp. Phát hiện sớm sẽ giúp kiểm soát và điều trị bệnh hiệu quả hơn.
Phương pháp điều trị thoái hóa khớp háng
Điều trị thoái hóa khớp háng cần dựa trên mức độ bệnh, nhằm giảm triệu chứng và cải thiện chất lượng cuộc sống. Các phương pháp phổ biến bao gồm:
Dùng thuốc giảm đau và kháng viêm
Trong giai đoạn đầu, bác sĩ thường kê các loại thuốc giảm đau hoặc kháng viêm không steroid (NSAIDs) để kiểm soát triệu chứng. Các loại thuốc này giúp giảm sưng, đau và cải thiện khả năng vận động. Tuy nhiên, việc sử dụng thuốc cần tuân thủ hướng dẫn của bác sĩ để tránh tác dụng phụ không mong muốn.
Vật lý trị liệu
Vật lý trị liệu là phương pháp hỗ trợ hiệu quả, đặc biệt với những người ở giai đoạn nhẹ hoặc trung bình. Các bài tập được thiết kế giúp cải thiện linh hoạt của khớp, tăng sức mạnh cơ và giảm đau. Ngoài ra, phương pháp này còn giúp ngăn ngừa biến dạng khớp và duy trì khả năng vận động.
Phẫu thuật thay khớp háng
Khi bệnh tiến triển nặng, phẫu thuật thay khớp háng là giải pháp tối ưu. Quá trình này giúp thay thế khớp bị tổn thương bằng khớp nhân tạo, giúp phục hồi khả năng vận động và giảm đau triệt để. Tuy nhiên, đây là phương pháp can thiệp lớn và cần được thực hiện bởi các bác sĩ có kinh nghiệm tại cơ sở y tế uy tín. Sau phẫu thuật, người bệnh cần tuân thủ kế hoạch phục hồi chức năng để đảm bảo kết quả tốt nhất.
>> Xem thêm: Thay Khớp Háng – Phương Pháp Hiệu Quả Điều Trị Tổn Thương Khớp Háng
Thoái hóa khớp háng là bệnh lý nguy hiểm, có thể gây nhiều biến chứng nghiêm trọng nếu không được điều trị kịp thời. Hiểu rõ nguyên nhân thoái hóa khớp háng và áp dụng các biện pháp phòng ngừa sẽ giúp bảo vệ sức khỏe xương khớp hiệu quả. Hãy chú ý thăm khám định kỳ để phát hiện sớm và giữ cho hệ xương khớp luôn khỏe mạnh.
